مردِ برهنه، با دستانِ به بالا کشیدهشده

مردِ برهنه، با دستانِ به بالا کشیدهشده ــ ویلیام اِتی

ویلیام اِتی. متولد ۱۷۸۷ در یورک (انگلستان)، درگذشتهی ۱۸۴۹ در همانجا. مردِ برهنه، با دستانِ به بالا کشیدهشده، میان ۱۸۲۸ تا ۱۸۳۰. رنگ و روغن روی تخته. ارتفاع ۷/۵۹، عرض ۴۷ س. م. گالری هنر یورک.
هیچ اثری از زخم و کبودی بر تنِ مردی که دستانش تو گویی برای اِعمال شکنجه بالای سرش کشیده و بسته شده است دیده نمیشود. در عوض، همهنگامِ رنگهای روشن (رنگِ تنِ مرد و رنگ پردهی پشت سر او) رنگِ سرخ دیوارِ سمت راست توجه را به خود میکشد و حال و هوای شکنجهگاهی را تداعی میکند با دیوارهای آلوده به خونِ قربانیان. گفته شده است که این تابلو مطالعهای است در مقولهی صلیب، هم در تداعیِ شکلِ صلیب، هم در تداعیِ تنی که بدان میخکوب میکردند. اگر این تعبیر درست باشد، باید افزود که نقاش در مطالعهی صلیب بیش از آنچه مرسوم بوده است بر زیباییِ تنِ قربانی تأکید داشته است. رواست اگر تماشاگر بپرسد این تنِ کمابیش زیبا از چه رو به چنین حالِ نزاری افتاده است؟ گناهِ او چه بوده است؟ چرا هیچ اثری از جرح و شکنجه بر تنش نیست؟ آیا مرده است؟ به این پرسشها باید نقاش پاسخ میداد، که نداده است، و به سبب همین ابهامهاست شاید که کارتپستالِ این نقاشی در «گالری هنر یورک» یکی از پرفروشها بوده است. عمدهی شهرت اِتی مدیون برهنهنگاریهای اوست. نقاشیهای او با مضامین و ژستهای شهوتانگیز آثارِ تیسیَن و روبِنس را به خاطر میآورد. اساطیر و افسانههای کلاسیک از عمدهترین دستمایههای او بودند. نقاشان رماتیک، و بیش از همه اوژن دولاکروئا، از ستایشگرانِ آثار اتی بودند.
بلِیک؛ تیسیَن؛ دولاکروئا؛ روبِنس؛ ژِریکو