شعر ترجمه

ترجمهٔ نرگس سنائی

از نظر فنی، آخماتووا مانند سایر شاعران هم‌دوره‌اش، در کار شکستن وزن‌های عروضی در شعر بود. اما او در حاشیهٔ آنچه قانون و قاعدهٔ مجاز شمرده می‌شد کار می‌کرد. او حتی روشی را برقرار کرد که معمولاً به عنوان «روش آخماتووا» پذیرفته شده است و به تعبیری «ترکیب دوهجایی‌ها و سه‌هجایی‌ها» نام دارد. او به فراتر بردن حد و مرزهای قافیه نیز کمک زیادی کرد. آنچه را قبلاً قافیهٔ آزمایشی می‌نامیدند، او تثبیت کرد. گفته‌اند درک ظرایف موسیقایی شعر آخماتووا فقط با دانستن زبان روسی و شنیدن آن امکان‌پذیر است و ترجمهٔ آن به زبان‌های دیگر بسیار دشوار و شاید محال باشد.

سوگ‌سرودهای زاگرسی

ترجمهٔ آزاد عندلیبی

هفت قطعه‌ی بالا از مویه‌های گویش‌های کهن‌سال میهنی ـــ لُری و لَکی و بختیاری ـــ برگردانده شده. این قطعاتْ سراینده‌ی مشخصی ندارد و از آیین «سووشون» گرفته تا «ساری خوانی» و «هورَه» و «چمریونه» و «شروه‌خوانی» امتداد یافته است. این‌ها معمولاً بداهه از حنجره‌ی مادرانِ داغ‌دار بیرون آمده، سده‌ها و هزاره‌ها را ـــ سینه به سینه ـــ پیموده و امروز هم از گلوی زخم‌خون مادرانِ سیاهپوشِ دیگر شنیده می‌شود. سطرها گاه از زبان مُرده یا قتیل با بازمانده‌ سخن می‌گویند، گاه سوگواران. این هفت قطعه به «گوهر عشقی» پیش‌کش می‌شود.

یکدیگر را می‌شناسیم

مارین سورسکو

یکدیگر را می‌شناسیم
روزی روی زمین
دیدم‌ات
من یک طرف زمین راه می‌رفتم
و تو یک طرف دیگرش.
می‌توانم بگویم چگونه بودی.
آه، شبیه همه‌ی زن‌های دیگر بودی.
ببین، هنوز صورتت را
به خاطر دارم...

موریس بلانشو

پس از رمبو

وقتی زندگینامه‌ی رمبو را می‌خوانیم، نمی‌توانیم جلودار شتاب خود سوی لحظه‌ای شویم که آن را به چیزی افراطی بدل می‌کند، چیزی که ماقبلی نداشته و دیگر از نو آغاز نخواهد شد. مالارمه می‌گوید: “ماجرای یکه‌ی تاریخ روح، او [رمبو] در زندگیِ خود شعرش را جراحی کرد.” چگونه پی‌یر آرنو در کتابش پیرامون رمبو می‌کوشد این معما را روشن بگرداند، معمایی که پنجاه سال است می‌سوزد و الهام شاعرانه را مبهوت می‌کند و آن را از خود جدا می‌سازد مثل تیغی دودم؟ رمزگشاییِ حقیقی‌ای برای این راز وجود ندارد و می‌بینیم که زندگینامه‌نویس از توضیحی به توضیح دیگر می‌لغزد، گویی سرگردان، در تذبذبی نهانی که رویکردی است بس پذیرفتنی در قبال پرسشی چنین. توضیحی که بر سرش توافق داریم به زودرنجیِ ادیبانه راه می‌برد. تنها کتابی که رمبو در صدد انتشارش است نیز همانی است که او در آن با ادبیات وداع می‌گوید. چه او فصلی در دوزخ را از بین برده باشد یا خیر، این ویرانگری بخشی از معنای این صفحات است و سکوتی که به پیشوازش می‌آید نسبت به سکوت عامدانه‌ی شاعر چیزی نیست مگر رخدادی ناچیز.

مازیار چابک

خطابهٔ اسرائیل و شعرهای اورشلیمی

خطابۀ اسرائیل تفاوت بارزی با خطابه‌‎های پیشین دارد. شور و شعف از کلمۀ تازه به‎‌دست‌‎آمده، غرور و سرافرازی، و لحن همدلانه (امیدوارم، فکر می‎‌کنم، می‎‌فهمم، درک می‎‌کنم، می‌‏یابم، آیا حاصلِ دیدار و نزدیکی او با نصف‏‌النهار است؟ آیا مواجهۀ او با یهودیتش موجب شده که این کلمه، که پیشتر در خطابۀ «برمن» گفته بود: «آنچه باقی ماند، زبان، گم‌‎نشده ماند؛ آری برخلاف همه‌‎چيز! اما اينک می‌‎بايست از ميان بی‌‎پاسخ بودنش عبور کند، از ميان لال‎بودگی دهشتناک عبور کند و از ميان هزار سخنِ تاريکِ مرگ‌آور عبور کند.

ترجمهٔ علی عبداللهی

دو صدای پرندگان

زیلکه شویرمان زادهٔ ۱۵ ژوئن ۱۹۷۳ در کارلسروهه شاعر و رمان‌نویس آلمانی‌ست. در فرانکفورت، لایپزیش و پاریس تحصیل کرد. بیشتر به‌خاطر نخستین رمانش ساعت بین سگ و گرگ شناخته شده است که به ده زبان ازجمله انگلیسی ترجمه شده. شویرمان برندهٔ شماری از جوایز و بورسیه‌های ادبی آلمان و اروپا شده است، ازجمله جوایز جورج کریستوف لیختنبرگ پریس، لئونس و لنا پریس، جایزهٔ هولتی، جایزهٔ ادبی برتولت برشت و بورسیه ویلا ماسیمو.

رمون آرون

عبدالوهاب احمدی

آرون کتاب افیون روشنفکران را در سال ۱۹۵۵ نوشت. می‌دانیم که مارکس دین را افیون توده‌ها می‌دانست. و آرون مارکسیسم را افیون روشنفکران خواند. در سال‌های پس از دومین جنگ جهانی به‌سبب نقشی که ارتش سرخ شوروی در پیروزی بر نازیسم بازی کرد، اتحاد شوروی و مارکسیسم و استالین از جایگاهی والا نزد روشنفکران چپ و چپ‌های غیرحزبی برخوردار شدند. شیفتگی آنان به کمونیسم چندان بود که تبلیغات شوروی‌ستایانه را چشم‌بسته باور می‌کردند و چشم بر واقعیت‌های هراسناک شوروی استالینی می‌بستند، به توجیه کنش‌ها و کردوکار نظام توتالیتر می‌پرداختند و منتقدان و افشاگران آن را می‌نکوهیدند.

شکستن طلسم وحشت

ملیحه بهارلو

آگوستو پینوشه، دیکتاتور شیلی، در دوران حکومتش یعنی از ۱۱ سپتامبر سال ۱۹۷۳ تا ۱ مارس ۱۹۹۰ بیش از چهار هزار نفر را کُشت که ۱۰۰۲ نفر از این قربانیان هیچ تاریخ مرگی ندارند: ناپدیدشدگان. در گورستان عمومی شهر سانتیاگو «دیوار یادبود»ی است که نام شماری از قربانیان روی آن حک شده و حتی جایی هم برای قربانیان بیش‌تر در نظر گرفته‌اند، آن‌هایی که هنوز ممکن است پیدا شوند و نام‌شان به این دیوار اضافه شود هرچند خیلی از خانواده‌ها هم هیچ‌گاه نام قربانیان خود را گزارش نکردند چرا که هنوز از بازگشت پینوشه‌ها هراس دارند و آن دیوار هرگز نام تمام کُشتگان، شکنجه‌دیده‌ها، تبعیدی‌ها و اعدامیان را بر خود نخواهد دید.