دستِ خدا؛ اوگوست رودن

دستِ خدا؛ اوگوست رودن

اوگوست رودن. متولد ۱۸۴۰ در پاریس، درگذشته‌ی ۱۹۱۷ در مودون (فرانسه). دست خدا، حـ ۱۸۹۸. سنگ مرمر. ارتفاع ۹/۹۲ س. م. موزه‌ی ملی رودن، پاریس.

دستی خدایی، در کمال زیبایی، زن و مردی را چونان مخلوق خودش از دلِ سنگ بیرون می‌­کشد. فرآیند خلق تکمیل نشده است؛ زن تقریباً کامل بیرون آمده است و حالتی جنینی دارد، اما مرد، از زاویه‌­ی روبه‌­رو، تو گویی به‌­سختی می­‌کوشد از دل سنگ بیرون بیاید. وقتی به سمتِ راستِ مجسمه وامی­‌گردیم می­‌بینیم که نیم­‌تنه‌­ی پایینیِ مرد پرداخته و پالوده بیرون آمده است. اما به هر رو، این احساس به ما دست می‌­دهد که در قیاس با مرد، بخش بیشتری از تن زن خلق شده است، چه، سر و سیمای او کامل شده است هرچند دست­‌های مرد سرِ زن را دربرگرفته است. مجسمه آشکارا ناتمام و ناقص می‌­نماید. رودن در این مجسمه تصور خود را از فعلِ آفرینش فرانموده است. او گاه در برخی مجسمه­‌هایش عامدانه بخشی از سنگ را ناپرداخته و دست­نخورده رها می‌­کرد تا تصور حرکت و در حال شکل­‌گیری بودن صورتِ نهایی را القاء کند. برخی تماشاگران آثار رودن در بادی امر این ناپرداختگی را برنمی‌تافتند و آزاردهنده­‌اش می­‌یافتند. آنها از مجسمه کمالِ هنری و صیقل‌­یافتگیِ بی­‌عیب و نقص می‌­طلبیدند و کارهای رودن، ازجمله همین مجسمه­‌ی شاخص، کمال هنری را مخدوش می­‌کرد. رامبراند گفته بود هنرمند می­‌تواند هرگاه احساس کرد به هدف هنری خود رسیده است، اعلام کند کار تمام شده است. رودن در این اثر نه فقط گفته‌­ی رامبراند را مرعی داشته، بلکه بدان توسع بخشیده و ذات باری را نیز از این معنی مستثنا ندانسته است و بدین‌­سان بر شباهت فعلِ خود چونان مجسمه‌­ساز با فعل ذات باری صحه نهاده است. در رودن هم بارقه­‌های افکار رمانتیسیستیِ متأخر را بازمی­‌یابیم هم مؤلفه­‌های هنرِ مدرن را. او تأثیری شگرف بر هنرمندان قرن بیستم نهاد. مجسمه­‌ی اندیشگر او انگاره­ای جهانی از عمل اندیشیدن است.

برانکوزی؛ بورژوا؛ جامبولونیا؛ رامبراند؛ کانووا؛ میکل­آنژ