مردی که می‌خوانَد | رائول دوفی
شعر ترجمه ــ همیشه اندیشیده‌ام که کتاب است / که از قرن‌ها می‌گذرد تا به ما رسد / با دیدنِ این مرد اما دانستم / که عاملِ این انتقال، خواننده است / به این شیء ِ پُر نشانه که در دستِ ماست
زمین مثلِ یک پرتقال آبی‌ست | پل الوار
شعر جهان ــ زمین مثلِ یک پرتقال، آبی‌ست / هیچ خطایی در کار نیست / کلمات دروغ نمی‌گویند / پیشکش نمی‌شوند دیگر / برای سردادنِ سرود / گِردِ بوسه‌های تفاهم / عشق و جنون / پیوند خورده دهانش / با تمامِ رازها و لبخندها / و چه جامه‌های گذشت / که بر تنِ اوست / تا که عریانش بیابند ...
درباره‌ی هومر | نیکلا بوالو
شعر جهان ــ نیکولا بویلئو (زادهٔ ۱ نوامبر ۱۶۳۶، پاریس، فرانسه ــ درگذشتهٔ ۱۳ مارس ۱۷۱۱، پاریس) شاعر و منتقد ادبی پیشرو در زمان خود بود که به‌خاطر تأثیرش در حفظ استانداردهای کلاسیک در ادبیات فرانسه و انگلیسی شهرت داشت. او فرزند یکی از مقامات دولتی بود که زندگی را به‌عنوان منشی آغاز کرده بود. در کالج هارکور پیشرفت خوبی...
شعر چیست؟ | ژاک دریدا
شعر جهان ــ ژاک دریدا (۱۵ژوئیهٔ ۱۹۳۰ــ ۹ اکتبر ۲۰۰۴) فیلسوف فرانسوی بود. او فلسفهٔ ساختارشکنی را توسعه داد و در تعدادی از متون خود از آن استفاده کرد و از طریق خوانش دقیق زبان‌شناسی فردیناند دو سوسور و پدیدارشناسی هوسرلی و هایدگری توسعه یافت. او یکی از شخصیت‌های اصلی مرتبط با پساساختارگرایی و فلسفهٔ پست مدرن است، اگرچه از...
زنای با محارم | روبر سَبَتیه
شعر جهان ــ روبر سبتیه (زادهٔ ۱۷ اوت ۱۹۲۳ــ درگذشتهٔ ۲۸ ژوئن ۲۰۱۲) شاعر و نویسندهٔ فرانسوی بود. رمان‌ها، مقالات و کتاب‌های قصار و شعرهای متعددی نوشت. در سال ۱۹۷۱ به عضویت آکادمی گنکور و همچنین آکادمی مالارمه انتخاب شد. همچنین نویسنده «تاریخ شعر فرانسوی شعر قرن هفدهم» بود. از جمله آثار برجسته اش می‌توان به مجموعه رمان‌های زندگی‌نامه‌ای «رومن...
برای نوشتنِ یک شعرِ دادائیستی | تریستان تزارا
شعر ترجمه ــ تریستان تزارا (زادهٔ ۲۸ آوریل ۱۸۹۶ و درگذشتهٔ ۲۵ دسامبر ۱۹۶۳) شاعر، مقاله‌نویس و هنرمند رومانیایی و همچنین روزنامه‌نگار، نمایشنامه‌نویس، منتقد ادبی و هنری، آهنگساز و کارگردان سینما بود که به‌عنوان یکی از بنیان‌گذاران و شخصیت‌های محوری ضد جنبش دادائیسم شناخته می‌شد. تحت تأثیر آدریان مانیو، در نوجوانی به سمبولیسم علاقه‌مند شد و مجلهٔ سیمبولول را با...
۱۹۰۹ | گیوم آپولینر
شعر ترجمه ــ ...من زنان هولناکی را / در محله‌های بی‌رحم دوست داشتم / در آن جا که هر روز کسانی / با خونی از فلز و آتش در مغزشان / پا به این دنیا می‌گذارند / من عشاقِ ماشین‌های قمار را دوست داشتم...
مسیرِ خون | آندره دُ ریشوُ
شعر ترجمه ــ این عشقِ لجام‌گسیخته که دشت‌ها را می‌پیماید / این خنجر خونینِ فروشده به صخره‌ها / این بادِ فانی که پرستوهای وهم می‌کِشندش / زندگیِ ناچیز من است / باید می‌شد از آینه گذشت / تا به تو رسید که دوستم می‌داری / اما خون جاری‌ست، تا اعماقِ جوانی‌ام / و من چون دریایی با شهرهای شناور /...
هست | گیوم آپولینر
شعر جهان ــ آنچه می‌خواهم واقعیتِ تصاویری‌ست که در قلبِ من است / تنها همین واقعیت و دیگر هیچ / قلبم چون دهانِ سخنوری بی‌وقفه تکرارش می‌کند / و با هر ضربان دوباره آن را بازمی‌گوید / دیگر تصاویرِ دنیا همه کاذب‌اند / ظاهری شبح‌گون دارند و دیگر هیچ / دنیای یکه‌ای که با سبزیِ فلزگونش احاطه‌ام کرده / دنیای...
فراری از خدمت | بوریس ویان
شعر ترجمه ــ بوریس ویان (۱۰مارس ۱۹۲۰ - ۲۳ژوئن ۱۹۵۹) شاعر فرانسوی بود که عمدتاً به خاطر رمان‌هایش به یاد می‌آید. رمان‌هایی که با نام مستعار ورنون سالیوان منتشر می‌شدند، تقلیدهای عجیب و غریبی از داستان‌های جنایی بودند که در زمان انتشارشان به دلیل دیدگاه غیرمتعارفشان بسیار بحث‌برانگیز بودند. داستان دیگر ویان که با نام واقعی او منتشر شد، دارای...
آبرنگ | روبر دسنوس
شعر ترجمه ــ ...پرنده دیگر نمی‌خوانَد در سایه‌ی شاخسار / گوزن نمی‌آید به نوشیدنِ آب گوارای سرچشمه‌ها / خرگوش گریخته از هزارتوی پرپیچ‌وخم / از بیشه‌های پُرخاری که قلمروِ او بود / سربازان مزرعه و کاخ را آتش زدند / قلعه را ویران کردند و بقایای باستانیِ رومی را
سفر | ادمون ژبس
شعر جهان ــ صحراگرد یا دریانورد، میان این سرزمین بیگانه و آن‌یکی / همیشه، ــ دریا یا صحرا ــ فضایی هست با مرزهایی از سرگیجه / که یک به یک، از پا درمی‌آیند در آن / سفر در سفر / سرگردانی در سرگردانی / در ابتدا انسانی‌ست در انسان / همچون هسته که در میوه است / یا دانه‌ی نمک...
از رمان تا شعر | اَلَن بُسکه
شعر ترجمه ــ اَلَن بُسکه (۲۸ مارس ۱۹۱۹ــ ۱۷ مارس ۱۹۹۸) شاعر فرانسوی بود. در سال ۱۹۲۵، خانواده‌اش به بروکسل نقل مکان کردند و او در دانشگاه بروکسل و سپس در سوربن تحصیل کرد. در سال ۱۹۴۰ در ارتش بلژیک و سپس برای ارتش فرانسه جنگید. در سال ۱۹۴۲، با خانواده‌اش به منهتن گریخت و در آنجا به ویرایش مجلهٔ...
از نو گل سرخی می‌آفرینم برای تو | لویی آراگون
شعر ترجمه ــ در زیر مهتابی‌های عشاقی که جز آغوششان بستری ندارند / گل سرخی در دل چهره‌هایی از سنگ تراشیده / که بدون بهره‌گیری از حق اعتراف مرده‌اند / گل سرخ دهقانی که قطعه‌قطعه شده / پس از آنکه بر مینی در مزرعه‌اش پا گذاشته است / بوی ارغوانی حرفی که تازه کشف شده است / و نه به...
ترانه‌ی بیگانه | ادمون ژبس
شعر جهان ــ در جستجوی مردی هستم / که نمی‌شناسمش / که هرگز اینچنین من نبود / جز از آن هنگام که جستجویش می‌کنم. / چشم‌های مرا دارد، دستان مرا / یکسره همین اندیشه‌ها را / در تکه‌پاره‌های شناورِ زمان؟ / فصلِ هزاران کشتی‌شکسته / دریا دست می‌کشد از دریا بودن / آب یخینِ گورها شده است. / اما دورتر،...
آن سوی افق | میشل بوتُر
شعر جهان ــ میشل بوتر (متولد ۱۴ سپتامبر ۱۹۲۶، مونس‌آن‌بارول، فرانسه ــ درگذشتهٔ ۲۴ اوت ۲۰۱۶، کنتامین‌سور‌آرو) رماننویس و مقاله‌نویس فرانسوی بود که جایزهٔ بزرگ آکادمی فرانسه (۲۰۱۳) را به خاطر کارش به‌عنوان یکی از برجسته‌ترین شخصیت‌های رمان نو وجنبش ادبی آوانگارد که در دههٔ ۱۹۵۰ در فرانسه ظهور کرد، دریافت کرد. در دانشگاه سوربن فلسفه خواند و از سال...
به یک زن رهگذر | شارل بودلر
شعر جهان ــ خیابان پرهمهمه‌ی اطرافم زوزه می‌کشید / بلند و باریک، سخت عزادار و با دردی پرشکوه / زنی از کنارم گذشت، با دستانی دلانگیز / ریسه‌ی گل‌های دامنش را بلند میکرد و موزون تکان می‌داد / چالاک و شریف با ساق‌‌های تندیس‌وارش / و من در هم کوفته و لایعقل می‌نوشیدم / از چشم‌هایش، آسمانِ کبودی را که...
نه عشق نمرده است | روبر دسنوس
شعر جهان ــ نه عشق نمرده است در این دل و چشم و دهان / که به استقبال تشییع خویش می‌روند / گوش فرادهید! بیزارم از زیبایی‌ها و رنگ و جمال / عشق را دوست دارم، مهر و بی‌رحمی‌اش را / عشقِ من تنها یک نام و یک شکل دارد / همه چیز می‌گذرد / لب‌ها به این لب می‌پیوندند...
سیتِر | پل ورلن
شعر جهان ــ در صمیمیت گل‌بوته‌ها / شادکامی‌های ما / به هوا برخاسته / و پناهشان داده اکنون / سایه‌روشنِ کلبه‌ای / به‌لطف نسیم تابستان / که در گذر است / بوی خفیف گل‌سرخ / با عطر تنش / در هم آمیخته است / همان‌گونه که چشم‌هایش / وعده داده بود، / والاست شهامتِ او / و می‌سوزد لب‌هایش /...
کلاغ‌ها | آرتور رمبو
شعر ترجمه ــ خدایا وقتی که دشت سرد است / و در روستاهای درمانده، / در طبیعت بی‌گل، / صدای ناقوسِ نماز، خاموش. / کلاغ‌های گرانقدرِ دلانگیز را فرمان بده / که از آسمان فرود آیند. / قشونِ غریبِ بادِ سرد / با فریادهای سهمگین / به لانه‌هایتان هجوم می‌آورد. / شما! / بر فراز رودهای بلندِ زرد / در...
پاگَرد | گُی گُفِت
شعر جهان ــ خورشید، مسرور و سرفراز / با رَمه‌های شاداب / بازمی‌آموزد گِردی جهان را / و تعادلِ رو به بهبود را / که می‌خزد زیر پیراهنِ پاکیزه‌اش. / دست بر ستونِ فقراتِ روز می‌نهد / و آهسته، به‌زحمت بالا می‌رود از هر پله‌ی روز / تا پاگَردِ پشتِ گردنت / آنجا که هرآن‌چه اتفاق افتاده / و آنچه...
جاودانگی | آرتور رمبو
شعر جهان ــ بازش یافته‌اند / چه‌چیز را؟ ــ جاودانگی / دریایی‌ست / معبرِ خورشید / جانِ دیده‌بان / زمزمه میکنیم اعتراف را / به شب که چنان تهی‌ست / و به روزِ آتشین / از رأیِ انسان‌ها / از شورِ مشترک / آنجا که رها می‌شوی / و پرواز میکنی در آن...
زنان لندنی | لویی کَلَفِرت
شعر جهان ــ لویی کلفرت (۱۴ ژوئیه ۱۹۲۸ - ۲ مه ۱۹۹۴) یک رماننویس فرانسوی متولد ایتالیا بود. او در تورین، ایتالیا به دنیا آمد، اما زمانی که بسیار جوان بود به همراه والدینش به فرانسه مهاجرت کرد و در حومهٔ لیون ساکن شد و بیشتر دوران کودکی و نوجوانی خود را در آنجا گذراند. در دوران نوجوانیش در کارخانه...
ناشناخته | ماری ــ کلر بانکوار
شعر ترجمه ــ در انزوای کتاب‌ها گام برمی‌دارم: / یخ می‌زند قلبم با این خاطراتِ یخ‌زده / باد خود را به حصیر می‌کوبد / نوامبر است / عمری لازم بود تا / ناله‌ی جنگل / انتظاری اساسی برانگیزد / آن سوی باغ / آن سوی زمانِ پیشِ رو / پوسته‌های شاه‌بلوط فرو افتاده‌اند / شعله‌ی برگ‌ها در مِه / پنجره‌های...
کیمیای کلام | آرتور رمبو
شعر ترجمه ــ رنگ بخشیدم به حروفِ صدادار: / آ: سیاه ، اُِ: سفید، ای: قرمز، اُ: آبی، او: سبز / به حروف بیصدا، شکل و حرکت دادم / و بر خود بالیدم از این که، یک روز یا شاید روزی دیگر، / با ضرباهنگ‌های غریزی، فعلی شاعرانه ابداع کنم / که همه‌ی معانی را بدهد، / ترجمه‌اش را برای...
ملانکولی | ادمون ژبس
شهر جهان ــ چهره‌ی حال را / حجاب جدا می‌کند، / از چهره‌ی گذشته. / پرده‌ای خیس / چشمی که / در غلیان است هنوز، / از اشکی قدیمی. / ملانکولی، ملانکولی. / ما / از آنچه فرو می‌کاهدمان، / می‌میریم.
هیِروگلیف | شارل کُرس
شعر ترجمه ــ چارلز کروس (۱اکتبر ۱۸۴۲- ۹ اوت ۱۸۸۸) شاعر و مخترع فرانسوی و طنزنویس شناخته شده‌ای بود. به‌عنوان یک مخترع، او اولین کسی بود که روشی را برای بازتولید صدای ضبط‌شده ابداع کرد، اختراعی که او نامش را پالئوفون گذاشت. در سال ۱۸۶۰کروس تحصیلات خود را در رشتهٔ پزشکی آغاز کرد، اما به‌زودی آنها را به خاطر یک...
دیگری ــ از گَنگ تا زنگبار | آندره ولتر
شعر ترجمه ــ تو اویی / و تو منی / که با نور / درمان شده / تو آنی / از طلا و از پریان / زنده و واقعی / زیرِ آفتاب / اینجایی / عزیمتی دیگر / این بازیِ بی‌رحم / از سحرگاه، / غایبی / عاری از خویشتنی / تو اما خورشیدی
الکل‌ها | گیوم آپولینر
شعر جهان ــ گوش سپردم به هیاهوی شهر / محبوسِ این زندانِ بی‌افق / چشم‌انداز: آسمانِ خصم‌آلود / و دیوارهای لخت زندانم / روز به خاموشی می‌گراید اما / در زندان, چراغی می‌سوزد / ما در سلول تنهای تنهاییم / من و روشنی دلفریب و عقلِ عزیز
السا | لویی آراگون
شعر ترجمه ــ لویی آراگون (متولد ۳ اکتبر ۱۸۹۷، پاریس، فرانسه ــ درگذشتهٔ ۲۴ دسامبر ۱۹۸۲، پاریس) شاعر، رماننویس و مقاله‌نویس فرانسوی و فعال سیاسی و سخنگوی کمونیسم بود. آراگون از طریق آندره برتون (شاعر سوررئالیست)، با جنبش‌های آوانگاردی مانند دادائیسم آشنا شد. او و برتون به همراه فیلیپ سوپا، مجلهٔ «بررسی سوررئالیستی ادبیات» (۱۹۱۹) را تأسیس کردند. اولین شعرهای...
باد | اُسکار میلوش
شعر ترجمه ــ اسکار ولادیسلاس دی لوبیچ میلوش (زادهٔ ۲۸ مه ۱۸۷۷ یا ۱۵ مه ۱۸۷۷ــ درگذشتهٔ ۲ مارس ۱۹۳۹) شاعر، نمایشنامه نویس، رمان نویس و مقاله‌نویس و نمایندهٔ لیتوانی در جامعهٔ ملل فرانسوی زبان بود. فعالیت ادبی او در اواخر قرن نوزدهم در دوران لابلای اپوک آغاز شد و در اواسط دههٔ ۱۹۲۰با کتاب‌های Ars Magna و Les Arcanes...
دست‌ها | ادمون ژَبس
شعر ترجمه ــ آدمی از دست‌های خویش می‌میرد. (بی دست می‌میرد انسان.) / واژه جدا می‌کند دست را، از دستی که آن را ساخته است. / یک دست کافی‌ست برای یک کتاب: / دستی که جایگزین دست است و واژه: مدعی تصاحب آن.
مرغان دریایی | شارل بودلر
شعر جهان ــ ملوانان برای تفریح، اغلب مرغان دریایی را می‌گیرند / این پرندگانِ غول‌پیکرِ دریاها را که دنبال می‌کنند / مسافرانِ خسته‌ی کشتی‌ای را که روی ورطه‌های تلخ می‌لغزد. / هنوز آنها را بر الوارها نگذاشته‌اند / این پادشاهانِ بی‌دست‌وپا و شرمسارِ لاجورد / بال‌های بزرگ سفیدشان را سخت رقت‌بار / مثلِ پارو بر آب می‌کِشند. / چه بی‌دست‌وپا...
لحظه‌ی مرگبار | رِیموُن کْنوُ
شعر جهان ـ در روستای کوچکِ ما بسیار خوش می‌گذرد / مدرسه‌ای جدید خواهیم ساخت / شهردار جدید انتخاب میکنیم و / تغییر خواهیم داد روزهای بازار را / ما در مرکز دنیا بودیم و اکنون / در نزدیکی جریانی از اقیانوسیم / که افق را می‌جود / شعر واقعا چیز بی‌اهمیتی ست
خدا را بیدار نکنید | ژان کوکتو
شعر جهان ــ خدا را بیدار نکنید / به خوابی عمیق فرو رفته است / رؤیای او منم / اگر بیدارش کنید، خواهم مرد
اکنون سیاهی‌ست | گُی گُفِت
شعر ترجمه ــ اکنون سیاهی‌ست / کلمات، دیروز بود / در پیشانیِ باران / در قهقهه‌ی کودکانِ دبستانی / که از پاییز می‌گذرند و از ادبیات / گویی از جهنم و بهشتِ لِی‌لِی‌هایشان/ تو جدول دردناکِ تبدیلِ اندازه‌های / طول و عرض را از بَر می‌کُنی / رو به کفش‌های وِرنیِ شمشیربازانِ دوازده ساله / که دماغه‌ی خیابان‌ها را فتح...
زنانِ نفرین‌شده (دِلفین و هیپولیت) | شارل بودلر
شعر ترجمه ــ ورطه‌ای را در هستیِ خویش گسترده‌ام، / و این ورطه‌ی عمیق، قلبِ من است: / شعله‌ور همچون آتشفشان و قادر چون خلاء / و هیچ چیز این هیولای نالان را سیراب نمی‌کند / و هیچ چیز فرو نمی‌نشانَد تشنگی اومِنید را / که فانوس در دست برمی‌افروزد این عطش را تا اعماقِ خونِ خویش / حجاب بسته‌ی...
تن داغ واژه‌ها | رِیموُن کْنوُ
شعر ترجمه ــ این واژه‌ها را در دستانت بگیر و حس کن پاهای چابکشان را / و قلبشان را که مثل قلب سگی تند می‌تپد / پس نوازش کن پشم‌هایشان را تا آرام گیرند / روی زانوانت بگذارشان تا چیزی نگویند دیگر
کلوتیلد | گیوم آپولینر
شعر جهان ــ گیوم آپولینر (زادهٔ ۲۶ اوت ۱۸۸۰ ــ درگذشتهٔ ۹ نوامبر ۱۹۱۸) شاعر، نمایشنامه‌نویس، نویسندهٔ داستان کوتاه، رماننویس و منتقد هنری فرانسوی با تبار لهستانی بود. او به‌عنوان یکی از برجسته‌ترین شاعران اوایل قرن بیستم و همچنین یکی از پرشورترین مدافعان کوبیسم و یکی از پدران سوررئالیسم در نظر گرفته می‌شود. او برای ابداع اصطلاح «کوبیسم» در سال...
باز هم این تصویر | ادمون ژَبس
شعر ترجمه ــ باز هم این تصویر / تصویر دست و پیشانی / تصویر نوشته‌ی بازگشته به اندیشه. / همچون پرنده‌ای در آشیان / سرم را در دست گرفته‌ام. / درخت پایکوبی میکرد همچنان، / اگر همه‌جا بیابان نبود.
سختی لاجورد و سنگ | استفان مالارمه
شعر ترجمه ــ خواهم چشید / سایه‌ای را که با اشک / از پلک‌های تو باریده است / تا ببینم که آیا می‌تواند ببخشاید / بر قلبی که درهم کوبیده‌ای / سختیِ لاجورد و سنگ را؟
مزمور | پل سلان
شعر جهان ــ پل سلان (متولد ۲۳ نوامبر ۱۹۲۰، سرنائوسی، روم [در حال حاضر چرنوفسی، اوکراین] – درگذشتهٔ ۱ مه ۱۹۷۰، پاریس، فرانسه) شاعری بود که اگرچه هرگز در آلمان زندگی نکرده بود، اما پس از جنگ جهانی دوم یکی از قدرتمندترین و احیاکننده‌ترین صداهای ادبیات این کشور را به نمایش گذاشت. شعر او از نظر سبکی تحت تأثیر سوررئالیسم...
حق | ادمون ژبس
شعر ترجمه ــ آنها که از حقِ زیستن محروم شده‌اند / دستکم حق اندیشه که دارند. / اندیشه‌ای که حق آنان بود.
در انبار | ماری ــ کلر بانکوار
شعر ترجمه ــ ماری ــ کلر بانکور (زادهٔ ۲۱ ژوئیهٔ ۱۹۳۲ – درگذشتهٔ ۱۹ فوریهٔ ۲۰۱۹) شاعر، مقاله‌نویس، استاد بازنشسته و منتقد ادبی فرانسوی بود. او برندهٔ جایزهٔ بزرگ نقد ادبی آکادمی فرانسه، ــ مرجع برتر در زمینهٔ مسائل مربوط به زبان و فرهنگ فرانسه،ــ و همچنین جوایز متعدد دیگر بود. شعر او به دلیل ماهیت غریزی‌اش شناخته شده است...
مصائب شاعر | آندره شِدید
شعر ترجمه ــ در این جهان / که زندگی / تکه‌تکه / می‌شود / و / از ما / می‌گریزد / شاعر / راز را در آغوش می‌کِشد / شعر را ابداع می‌کند / توانِ قسمت‌کردنش را / خُرده‌پرتوهای پنهانش را
نام حقیقی | ایو بونفوا
شعر جهان ــ مردن، سرزمینی‌ست که تو دوست می‌داشتی، می‌آیم / اما بی‌وقفه در مسیرِِ راه‌های تاریکت. / مِیلت را خواهم کُشت، شکل و خاطره‌ات را / من دشمنِ بی‌رحمِ توام
دانش‌آموز | رِیموُن کْنوُ
شعر جهان ــ رِیموُن کْنوُ (زادهٔ ۲۱ فوریهٔ ۱۹۰۳، لو هاور، فرانسه ــ درگذشتهٔ ۲۵ اکتبر ۱۹۷۶، پاریس) رماننویس، شاعر، منتقد، ویراستار و یکی از بنیان‌گذاران و رئیس Oulipo (گردهمایی آزاد نویسندگان فرانسوس‌زبان) بود. او به خاطر شوخ‌طبعی و طنز بدبینانه‌اش معروف بود. کْنوُ بیشتر عمر خود را صرف کار برای انتشارات گالیمار کرد، او در آنجا در ابتدا در...
صد سال | ژان کوکتو
شعر ترجمه ــ ژان موریس اوژن کلمان کوکتو (زادهٔ ۵ ژوئیهٔ ۱۸۸۹ و درگذشتهٔ ۱۱ اکتبر ۱۹۶۳)، شاعر، نمایشنامه‌نویس، رماننویس، طراح، کارگردان، هنرمند تجسمی و منتقد فرانسوی بود. او یکی از برجسته‌ترین هنرمندان جنبش‌های سوررئالیستی، آوانگارد و دادائیسم و از شخصیت‌های تاثیرگذار هنر در اوایل قرن بیستم بود.
دموکراسی | آرتور رمبو
شعر جهان ــ آرتور رمبو در بیست اکتبر ۱۸۵۶ در شارل‌ویل فرانسه به دنیا آمد. پدرش سرباز توپخانه بود و مادرش از خانواده‌ی ملاکین با رفتارهای خشک و خشن بود. آرتور در ۱۸۶۸ نخستین شعرش را به لاتین سرود و سال بعد آموزگار او سه قطعه از اشعارش را منتشر کرد که یکی برندهٔ جایزه شد. در ژانویهٔ ۱۸۷۰ نخستین...
اگر بخواهی | استفان مالارمه
شعرهای ترجمه ــ استفان مالارمه (زادهٔ ۱۸ مارس ۱۸۴۲ و درگذشتهٔ ۹ سپتامبر ۱۸۹۸) با نام هنری اتین مالارمه، شاعر و منتقد فرانسوی بود که آثارش الهام‌بخش جنبش‌هایی مثل کوبیسم، فوتوریسم، دادائیسم و سوررئالیسم بودند. او خود یک شاعر اصلی در مکتب سمبولیسم بود. مالارمه به‌عنوان معلم انگلیسی کار میکرد و بیشتر عمر خود را در فقر نسبی گذراند، اما...
امید | آندره شِدید
شعر جهان ــ آندره شدید (زادهٔ ۲۰ مارس ۱۹۲۰ و درگذشتهٔ ۶ فوریهٔ ۲۰۱۱) شاعر فرانسوی مصری‌تبار و دارندهٔ منصب افسر بزرگ لژیون افتخاری فرانسه بود. او در قاهره از پدری لبنانی و مادری سوری متولد شد. شِدید در ۱۰ سالگی به یک مدرسهٔ شبانه‌روزی فرستاده شد و در آنجا زبان انگلیسی و فرانسوی را آموخت و در ۱۴ سالگی...
آینه | ادمون ژبس
شعر ترجمه ــ در خوابگاهِ شباهت‌ها / برگ‌ها / اندیشه‌های خویش را دارند / سنگ‌ها / می‌شناسند هیاهوی طلایی زنبورها را / روز / صمیمانه به نومیدی و گوش‌هایشان آویزان است / طبیعت / می‌رقصد برای سطحِ شفافِ زمان / گیاه / پای برهنه‌اش را در زمین فرو کرده، پیش می‌رود / اما تو هرگز نخواهی شنید ناله‌ی خستگی‌اش را
دست | ادمون ژبس
شعر ترجمه ــ تنِ نوازش‌شده شکوفا می‌کند دست را / مشت گره‌کرده، فقدان نوازش است / قلم هم جای نمی‌گیرد در مشت / قلم می‌گشاید مشت را / دست، گشوده می‌شود به روی کلام / به روی جدایی
یکشنبه ۵ مه | گُی گُفِت
شعر جهان ــ به تو فکر می‌کنم / در حالی که به آسمان می‌نگرم، / از لابلای برگ‌ها. / یکسره راست است این حرف، / اگر باران ببارد.
شعله‌ور شدن ــ سرآغاز | آندره ولتر
شعر ترجمه ــ پنجِ عصر. زمانی تعیین‌کننده، کمی سنگین و شکننده، از افقی دیگر و معیارِ دیگری از نور، هنگامی که خورشید سرخ شده، اما هوا هنوز گرگ‌ومیش نیست. زمانی سرنوشت‌ساز که به لطفِ یگانه شعرِ فدریکو گارسیا لورکا، غرق نشده است در فراموشی، و باقی گذاشته این ردِ ماسه و خون را در پرشورترین لحظه‌های هستی ما. مسیر قله‌های...
شب | ادمون ژبس
شعر جهان ــ شب / شاید / برای / سوزاندنِ / دست‌های ما / اینجاست / با این حال / خاکستر و سایه را / نباید با هم اشتباه گرفت / اما کسی چه می‌داند؟ / آیا شب که پیش‌درآمد آتش‌سوزی‌ست، / پایان آن نیز نیست؟
انتظار | گُی گُفِت
شعر جهان ــ باز هم هیچ نگو! گوش کن به آن چه که هست / تیغه‌ی شمشیری که در تنِ من است / صدای هر گام، خنده‌ای از دوردست / ناله‌ی حلزون‌ماهی، صدای دری که بسته‌می‌شود / و قطاری که عبورش بی‌پایان است / روی استخوان‌هایم بمان! هیچ نگو / چیزی برای گفتن نیست / بگذار باران دوباره باران شود...
در پی چه بوده‌ای؟ | گُی گُفِت
شعر جهان ــ گُی گُفِت (۱۸ آوریل ۱۹۴۷ - ۲۸ مارس ۲۰۲۴) شاعر و نویسندهٔ متولد بلژیک بود. او اولین کتاب شعر خود را در سال ۱۹۶۹ منتشر کرد و پس از آن به عنوان ویراستار در شرکت انتشاراتی گالیمار مشغول به کار شد. داستان‌های کوتاه گُفِت (بازخوانی‌ها) اغلب چهره‌های تاریخی را دوباره تجسم می‌کنند مانند پل ورلنِ شاعر در...
نام | ادمون ژبس
شعر جهان ــ نامم را در کتاب‌های شناختِ شاعران، جستجو کن / خواهی‌اش یافت و نخواهی یافت آن را / نامم را در لغت‌نامه‌ها جستجو کن / خواهی‌اش یافت و نخواهی یافت آن را / نامم را در دانش‌نامه‌ها جستجو کن / خواهی‌اش یافت و نخواهی یافت آن را / چه اهمیت دارد؟ آیا هرگز نامی داشته‌ام؟ / پس از...
سیگار می‌کشم | کریستوف تارکوس
شعر ترجمه ــ کریستف تارکوس با نام اصلی ژان کریستف ژینه متولد ۵ دسامبر ۱۹۶۳ در مارتیگ و درگذشتهٔ ۲۹ نوامبر ۲۰۰۴ در پاریس، شاعری فرانسوی بود. شعر او بخشی از طرح کلی احیاء و دفاع از زبان فرانسه است. عملکرد شعری او پیوند تنگاتنگی با تأمل در زبان دارد. او با چند برابر کردن مداخلات عامه در شعر خود،...
برای نوشتن تنها یک بیت شعر | راینر ماریا ریلکه
شعر جهان ــ رنه کارل ویلهلم یوهان یوزف ماریا ریلکه (زادهٔ ۴ دسامبر ۱۸۷۵ و درگذشتهٔ ۲۹ دسامبر ۱۹۲۶)، معروف به راینر ماریا ریلکه، شاعر و رماننویس اتریشی بود. او شاعری منحصربه‌فرد و دارای صدایی رسا بود و یکی از نویسندگان مهم در زبان آلمانی به حساب می‌آید. شناخته‌شده‌ترین شعرهای او «مرثیه‌های دوینو» و «غزل‌هایی برای اورفئوس» هستند. آثار او...
در بالاترین ارتفاع | آندره ولتر
شعر ترجمه ــ با من حرف می‌زنی، / آنقدر نزدیک / که می‌‌شنوم / آنچه را نمی‌خواهم گوش کنم. / می‌خندی تا آزارم دهی / می‌رقصی آنسوتر از صبح، / سربه‌هوا بازی میکنی. / مرا در‌آغوش می‌کشی / و در گوشم زمزمه میکنی: «عشق! / تو باید در بالاترین ارتفاع زندگی کنی»…
غیاب‌ها | اِستر گِرنِک
شعر ترجمه ــ استر گرانک ( ۱۹۲۷-۲۰۱۶) شاعر بلژیکی ـ اسرائیلی فرانسوی‌زبان و از بازماندگان هولوکاست بود. او به همراه خانواده‌اش در طول جنگ جهانی دوم از بروکسل به فرانسه نقل مکان کرد و در آنجا به اردوگاه کار اجباری برنس فرستاده شد؛ اما بعدا از آنجا به بروکسل گریخت. گرانک تا پایان حکومت نازی‌ها توسط یک خانوادهٔ مسیحی با...
مزد سکوت | ادمون ژَبس
شعر ترجمه ــ فریاد، صدا را به جهش می‌آورَد / همان‌گونه که سنگ، آب را / سپس غرق می‌شود / فریاد، چاقوی تیز‌ِ بی‌دسته‌ای‌ست / دست‌ها دنباله‌ی چاقواند / همان‌گونه که موج خیال می‌کند که / دنباله‌ی ساحل است / و امتداد می‌یابند دست‌ها / در عمقِ آب کسی کشته می‌شود / مزد سکوت است، / خون زیبای دریاچه‌ی ناشناس.
ترانه‌ی پاییزی | پل ورلن
شعر جهان ــ پل ماری ورلن (زادهٔ ۳۰ مارس ۱۸۴۴ – درگذشتهٔ ۸ ژانویهٔ ۱۸۹۶) شاعر غنایی فرانسوی بود که با جنبش نمادگرایی و جنبش انحطاط مرتبط بود. او را یکی از بزرگترین نمایندگان «پایان قرن» در شعر بین‌المللی و شعر فرانسه می‌دانند. ورلن، آغازگر موسیقی لفظیِ مدرن بود که گذار بین شاعران رمانتیک و سمبولیست‌ها را مشخص کرد. بهترین...
درخت، چراغ | ایو بونفوا
شعر ترجمه ــ ایو بونفوا (زادهٔ ۲۴ ژوئن ۱۹۲۳، تور، فرانسه – درگذشتهٔ ۱ ژوئیه ۲۰۱۶، پاریس) منتقد، محقق، مترجم و شاید مهمترین شاعر فرانسوی نیمهٔ دوم قرن بیستم بود. اولین مجموعه شعر او، «در حرکت و بی حرکتی دوو» (۱۹۵۳)، رابطهٔ شعر با زندگی را بررسی میکرد. می‌توان گفت که شعر از دید بونفوا، جهان بسته‌ای است که تنها...
فال | آندره ولتر
شعر ترجمه ــ تو راه می‌گشایی / به سوی پیشگویان، شفاف / شاید / با ناخن‌هایت / زمان را خراش دهی / فالی که حاملِ معجزه است / ساکنِ مشرق است / ستاره‌ی نوین آنجا که زندگی جادویی‌ات / نوید می‌دهد: / هوس و پیام ِ غیبی ِ رستاخیزی بی‌مانند را / رستاخیزی که نامی ندارد
اولیس | نونو ژودیس
شعر جهان ــ نونو ژودیس شاعر، مقاله‌نویس و رماننویس پرتغالی بود که در آوریل ۱۹۴۹ در پرتغال به دنیا آمد. او در رشتهٔ زبان‌شناسی رُمانس از دانشگاه لیسبون فارغ‌التحصیل شد. ژودیس مدرک دکترای خود را از دانشگاه جدید لیسبون که در آنجا استاد تمام بود، دریافت کرد و در سال ۱۹۸۹ پایان‌نامه‌اش را در مورد ادبیات قرون وسطی ارائه داد....
آنقدر خوابت را دیده‌ام | روبر دسنوس
شعر ترجمه ــ روبر دسنوس، شاعر اهل فرانسه، در جولای ۱۹۰۰ در پاریس به دنیا آمد. او یکی از چهره‌های مطرح در جنبش سوررئالیسم بود. دسنوس در کالج بازرگانی تحصیل کرد و بعد به عنوان کارمند مشغول به کار شد. او مدتی سمت منشی ژان دو بونفون، روزنامه‌نگار فرانسوی را بر عهده داشت و مطالب وی را می‌نوشت. بعد از...
عمق آب | ادمون ژبس
شعر جهان ــ هیچکس / جز این شبِ زندانی / که التماس می‌کند بی‌وقفه / و نفرین می‌کند گرگ‌ها را / هیچکس / و تو بی‌تردید سربرمی‌آوری آرام / مثل صخره‌ای با گیسوان پشمین / مثل پرنده‌ای با نوکی از قلم / و دریا تو را غسل می‌دهد / هیچکس / من برای لایه‌های شورِ پوست تن‌ِات / سخن می‌گویم...
عشق و شعر | آندره وِلتر
شعر ترجمه ــ تو همانی / که با او / واژه به واژه / می‌بافم / اندامِ سرودمان را / و پیوند می‌گیرم با او / و قیاس می‌کنم / قیاس‌ناپذیرِ همیشه‌پابرجا را، / با سِحری ناپایدار / که قادر به مردن نیست.
ترانه‌ای برای هاله‌ای از سپیده‌دم | ادمون ژبس
شعر جهان ــ آیا شب است هنوز؟ / صدای تو راهی می‌کند / رمه‌های آوا را / به سوی زمین / آنجا که میوه‌ات / روی برمی‌گشاید / به گرسنگیِ نخستین انسان.
اشک‌های حفار | پائولو پازولینی
شعر ترجمه ــ پیر پائولو پازولینی شاعر، نویسنده، کارگردان و نمایشنامه‌نویس ایتالیایی در ۵ مارس ۱۹۲۲ در بولونیای ایتالیا به دنیا آمد. شهرت و تاثیرگذاری او از دو جنبهٔ هنری و سیاسی قابل تامل است. او در سال ۱۹۴۲ مجموعهٔ شعرش را که در هجده سالگی سروده بود، با هزینهٔ شخصی منتشر کرد که مورد توجه منتقدانی مانند جانفرانکو کونتینی،...
مرگ فقرا | شارل بودلر
شعر ترجمه ــ شارل بودلر (Charles Baudelaire) در ۹ آوریل ۱۸۲۱ در پاریس به دنیا آمد و در ۳۱ اوت ۱۸۶۷ درگذشت. بهترین دوستان پدرش هنرمند بودند و به همین دلیل علاقه به هنر از کودکی در او شکل گرفت؛ اما در ۶ سالگی پدرش را از دست داد. یکسال بعد از مرگ پدر، مادرش با سروانی به نام ژاک...
شانه‌ای سربی سیبی سبکبال | آندره ولتر
شعر ترجمه ــ محکومم میکنی به ادامه‌ی زندگی / به‌شرط نبرد، و بی‌هیچ انعطاف / آنچه می‌گویی آیا ناب است و تقلیل‌ناپذیر / و هیچ نشان شومی در کار نیست؟
صفحه‌ی پاره | ادمون ژبس
شعر ترجمه ــ ادمون ژَبس زادهٔ ۲ ژانویهٔ ۱۹۱۲ و درگذشتهٔ ۱۹۹۱، نویسنده و شاعر فرانسوی مصری‌الاصل و یکی از شناخته‌شده‌ترین نویسندگان در فرانسه پس از جنگ جهانی دوم بود. آثاری که او هنگام زندگی در فرانسه در اواخر دههٔ ۱۹۵۰ تا زمان مرگش پدید آورد، از نظر شکل و وسعت بسیار بدیع است. ژبس در قاهره به دنیا آمد...
دُردرِخت | مارسل پروست
شعر جهان ــ آسمانت همیشه / اندکی آبی / صبحگاهانت اغلب / کمی بارانی / دُردرِخت شهرِ به‌غایت زیبا / گورستانِ اوهامِ محبوبم / به‌گاهِ تلاش برای ترسیمِ نهرها / و سقف‌ها و ناقوس‌های تو، / گویی عشق می‌ورزم به موطن خویش. / خشک می‌شود اما به‌سرعت، / خورشید و ناقوس‌ها، / برای عشاءِ ربانی و نان‌شیرینی‌ها. / و ناقوس...