مراثی و میراث فردریک استرنج
حلزونی که به افتخار شهید راه علم، ویلیام اسپرلینگ، 𝘚𝘱𝘶𝘳𝘭𝘪𝘯𝘨𝘪𝘢 نام گرفت.
مأموریت قایق پژوهشی 𝘝𝘪𝘴𝘪𝘰𝘯 جمع‌آوری نمونه‌های گیاهی و جانوری بود. فرمانده‌اش، فردریک استرنج ۳۵ ساله و همکاران او جوان‌هایی حدود بیست ساله بودند. شنبه، ۱۴ اکتبر/۲۲ مهر ۱۲۳۳/۱۸۵۴ استرنج و چند نفر خدمه‌اش برای تجدید منبع آب در جزیرهٔ پرسی (Percy) پیاده شدند. والتر هیل (W.Hill) گیاه‌شناس گروه به ارتفاعات رفت و وقتی به ساحل بازگشت، نعش نحرشدهٔ ویلیام اسپرلینگ (W.Spurling) را میان درختان حرّا یافت. استرنج و دو نفر دیگر هرگز پیدا نشدند. کارگری از عرشه، بومیان را دیده بود که با نیزه بدن استرنج را مثله می‌کنند. سابقهٔ سوءرفتار اروپاییان در این مناطق بومیان را پریشانده بود؛ پس تازه‌واردان را به چشم تهدید دیدند و کشتند. سال بعد کشتی 𝘏𝘔𝘚 𝘛𝘰𝘳𝘤𝘩 به خونخواهی شهدا به پرسی رفت و پس از استنطاقی خشن، شش مرد و زن و چهار کودک را برای محاکمه به سیدنی برد که البته به دلیل نقص مدارک تبرئه شدند، گرچه زنده به جزیره بازنگشتند. شرکت بیمهٔ عمر ترافالگار هم در پرداخت ۱,۰۰۰ چوق خسارت مقرر به رزا استرنج دبه کرد. سال ۱۸۵۵، جرج فرنچ انگس (George French Angas) طبیعی‌دان، شاعر، نقاش و دبیر وقت موزهٔ استرالیا، در حمایت از بیوه و فرزندان یتیم استرنج، شعر واویلا و پرشوری در 𝘚𝘺𝘥𝘯𝘦𝘺 𝘔𝘰𝘳𝘯𝘪𝘯𝘨 𝘏𝘦𝘳𝘢𝘭𝘥 منتشر کرد:
در کتاب 𝘊𝘩𝘢𝘳𝘭𝘦𝘴 𝘋𝘢𝘳𝘸𝘪𝘯’𝘴 𝘣𝘢𝘳𝘯𝘢𝘤𝘭𝘦 𝘢𝘯𝘥 𝘋𝘢𝘷𝘪𝘥 𝘉𝘰𝘸𝘪𝘦’𝘴 𝘴𝘱𝘪𝘥𝘦𝘳 تاریخ نشر این شعر، بسا که به‌سهو، ۱۸۷۴ آمده است. ترجمه این کتاب به قلم گیرای کاوه فیض‌اللهی در نوبت چاپ در نشرنو قرار دارد.
در رثای فردریک استرنج طبیعی‌دان
ای برِّ نیمروز!
برای گشودنت از بس که اهل علم و تتبع سپرده جان
شاید اگر حماسه‌سرایان ز بعد ما
از آن دلاوران، بسرایند هفت خان
زایشان اگرچه هیچ نمانده‌ست غیرِ نام
وز کس به غیر ِ نام نماند به جاودان
آن کس که در تفحص عالم به خاک خفت
دیهیم ارج سوده به اورنگ آسمان
زیرا که گفته اند مداد محققان
باشد شریف‌تر ز دماء مجاهدان
[چند گونه حلزون موصوف و منتسب به نام استرنج شدند (مثلاً 𝘓𝘢𝘳𝘪𝘯𝘢 𝘴𝘵𝘳𝘢𝘯𝘨𝘦𝘪) و به افتخار ویلیام اسپرلینگ هم نام حلزونی را 𝘚𝘱𝘶𝘳𝘭𝘪𝘯𝘨𝘪𝘢 نهادند.]
تصویر 𝘚𝘱𝘶𝘳𝘭𝘪𝘯𝘨𝘪𝘢، اثر Emily Damstra
دعوی رزا استرنج هم به حکم تاریخی دادگاه عالی بریتانیا منتهی شد و بیمه اصل قرار و نزول پنج سالهٔ آن را پرداخت؛ حکمی که مبنای آراء آتی حقوق و تکالیف کارفرما و کارگزار شد و این شاید مهم‌ترین و ماندگارترین مرده‌ریگ استرنج باشد، حتی مهم‌تر از آن حلزون‌ها و اشعار.
