مریم مجدلیه در یک چشمانداز؛ یان فان اسکورِل

مریم مجدلیه در یک چشمانداز؛ یان فان اسکورِل

یان فان اسکورِل. متولد ۱۴۹۵ در اسکورِل (هلند)، درگذشتهی ۱۵۶۲ در اوترِخت (هلند). مریم مجدلیه در یک چشمانداز، ۱۵۳۰. رنگ و روغن روی تخته. ارتفاع ۶۷، عرض ۵/۷۶ س. م. موزهی ریکس، آمستردام.
مریم مجدلیه در چشماندازی خیالانگیز و بهشتی نقاشی شده است. مستقیم به ما نگاه میکند اما زاویهی دید ما از او نه کاملاً نیمرخ است نه کاملاً تمامرخ. حاشیهی یقهی پیراهنش حاوی نام و عنوان او به خط و زبان عبریست. در حکاکیهای گلدانی که در دست دارد میتوان بهوضوح شمایل موجودی چهارچشم را تشخیص داد؛ تو گویی شیاطینی که مطابق با روایات اناجیل او را تسخیر کرده بودند و عیسا مسیح آنها را از جان او به در آورده بود، اکنون در این ظرف که او محکم به دست دارد، محبوس شدهاند. در پاییندست پسزمینه، سمتِ چپِ تصویر، پیرمردی مرموز، گوژ و نحیف، با چوبدستی در دست قدم میزند. فان اسکورِل یکی از معدود نقاشان شمال اروپا بود که بیش از تعلق خاطر به سنت نقاشی شمالی به سنت نقاشی ایتالیایی در عصر رنسانس علاقمند بود. گرایش او به نقاشی مذهبی نتیجهی زندگیاش در رم و آشنایی با نقاشان ایتالیایی، بهویژه میکلآنژ و رافائل، است. هموطنش، پاپ هادریانوس ششم، بدو در واتیکان شغلی داد و فان اسکورل یکچند در رم ماندگار شد. بهرغمِ این، کماکان میتوان نشانههای سنت شمالی را در آثار او بازشناخت: حساسیت و دقت در ترسیمِ مناظر با توجه وسواسآمیز به جزئیات از این ویژگی در آثار او نشان دارد. او را بانی ورود مؤلفههای نقاشی رنسانس ایتالیایی به اروپای شمالی میدانند. فان اسکورِل از نقاشان مقبول و مشهورعصر خود بود؛ چنانکه در میانههای سدهی شانزدهم به خِنت در بلژیک دعوت شد تا با همکاری یان فان ایک محرابنگارهی کلیسای جامع آن شهر را مرمت کند. تکچهرههایی فراوان از زائران اورشلیم به خامهی او باقیست.
دورِر؛ رافائل؛ فان ایک؛ فان دِر گوس؛ ماسِیس؛ میکلآنژ