تک‌چهره‌ی اِلِنور اهل تولِدو و پسرش؛ آنیلو برونزینو
تک‌چهره‌ی اِلِنور اهل تولِدو و پسرش؛ آنیلو برونزینو
آنیلو برونزینو. متولد ۱۵۰۳ در فلورانس، درگذشته‌ی ۱۵۷۲ در همان‌جا. تک‌چهره‌ی اِلِنور اهل تولِدو و پسرش، ۱۵۴۵. رنگ و روغن روی تخته. ارتفاع ۱۱۵، عرض ۹۶ س. م. گالری اوفتیزی، فلورانس.
در این نقاشی بسیار مشهور، اِلِنور همسر کوسیمو د مدیچی را با لباسی بس فاخر و درحالیکه دست بر شانه‌ی پسرش نهاده است، چونان زن آرمانی رنسانس بازمی‌یابیم. گفته شده است که این نقاشی نخستین اثریست که کوسیمو سفارش داد و آن را نشانه‌ی ثباتِ حکومت او دانسته‌اند. درباره‌ی اینکه پسرِ نقش‌شده گارسیاست یا جیووانی اختلاف است، اما شواهد عمدتاً بر این گواهی می‌دهند که او جیووانی د مدیچیست. توقع می‌رود مادرِ اسپانیایی با گرما و لطافت بیشتر فرزند را در بر بگیرد، اما سردیِ چهره و حالت خشک و عصاقورت‌داده‌ی نهادن دست بر شانه‌ی پسر، بیشتر نشان از سبک شیوه‌گرایانه و پرتکلّف نقاش دارد، نه الزاماً سردی روابط زن و شوهر، یا احیاناً اجباری بودن ازدواج اِلِنور با کوسیمو. این تکلف را در لباس پر از جزئیات و گردنبند زن نیز می‌بینیم. اینکه آیا اِلِنور در هنگام اجرای نقاشی این لباس را پوشیده بوده، یا نقاش پس از تکمیل طراحی او را بدین لباس آراسته است، محل بحث بوده است. تحقیقات جدید نشان داده است که او تن‌پوشی ساده از جنس ساتن به بر داشته و لباس و گردنبند فاخر بعد به او پوشانده شده است. برونزینو استاد مسلّم کشیدن تک‌چهره بهویژه از مفاخر و بزرگان بود. تک‌چهره‌های او از پاپ کلمنت هفتم و کوسیمو د مدیچی مشهور است. او در برهنه‌نگاری نیز دستی داشت. علاقه‌ی عجیب او به مدل‌های خشک و بی‌انعطاف و سردی و وانهادگی چهره‌هایی که ترسیم کرده است تماشاگر را به جست‌وجوی دقیقتر در احوال شخصیتهایی رهنمون می‌شود که او ترسیم کرده است.
پارمیجانینو؛ پونتورمو؛ میکلآنژ؛ ووئه
متن‌های دیگر از روزن
