[این مقاله نخستین بار در مهرنامه (شماره‌یِ ۱۱، ۱۳۹۰) نشر یافته، اما کوششِ من برایِ پروردن و گسترشِ آن سببِ ویرایشِ چند باره‌یِ آن شد. ویراستِ دوّم در نگاهِ نو (شماره‌یِ ٩٢، ١٣٩٠)، ویراستِ سوّمِ در وبل...

محورِ اصلیِ سیاستِ داخلیِ ساسانیان از میان بردنِ همه‌یِ آثار سلسله‌یِ پیشین، یعنی اشکانیانِ پارتی، بود و زنده کردنِ «ایرانیّت» ناب، که سرچشمه‌یِ آن را در دورانِ هخامنشیان می‌جُستند. هخامنشیان را هم به...

دفتر یازدهم بارو ــ اين «حافظ، به روايتِ کيارستمي» که بنا ست «مطلقاٌ مدرن» باشد، کم‌ــ‌وــ‌بيش نمونه‌ای ست از فهمِ رايج در ميانِ ما از «مدرنيّت»، که هر بر هم زدنِ نظمی يا هر شلوغ‌کاري‌ای را کارِ نوآور...

علم و زبانِ علمی   گسترهٔ پهناورِ زبانهای مدرن را آنگاه می‌توان دریافت که رابطهٔ آنها را با علم و

نیچه و ایران   فریدریش ویلهلم نیچه (۱۸۴۴-۱۹۰۰) را فیلسوفِ فرهنگ نامیده اند، زیرا درگیریِ اصلیِ اندیشه‌یِ او با پیدایش

شرق و غرب سخنرانی در «دانشگاه صنعتی آریامهر»، خرداد ۱۳۵۳   بعضی مفاهیم با آنکه بسیار به کار برده می‌شوند

دفتر دهم بارو ــ زبانِ فارسیِ «منثور» زبانِ عربی‌زده‌یِ سخت و سنگینی بود که در گذرِ سده‌هایِ دراز، کمابیش، از واژگانِ اصلی فارسی چیزی بیش از حرف‌هایِ ربط و اضافه در آن نمانده بود. دستورِ زبانِ آن هم، ...

داستانِ کشاکش و چرخشِ زبانی در عصرِ تجدّد     فارسی شکر است، به قلمِ محمدعلیِ جمال‌زاده، گویا نخستین داستانِ

مردی که شکست را برگزید   باز پیلاطس بیرون آمده به ایشان گفت، اینک او را نزد شما بیرون آوردم

ویتگنشتاین، شوریده‌سر منطقی   نام لودویگ ویتگنشتاین در ایران چندان شناخته نیست و شاید جز معدودی آشنایان فلسفه، این نام

دنیای هولناک بکت   سخن از ملال هستی و حضور انسان در جهان گفتن به‌قدمت تفکر است و یا دست‌کم