دفتر سوم بارو

قرن گذشته‌ی شمسی، سه سال پس از جنگ جهانی اول آغاز شد: از یک سو نوید تغییری بزرگ بر درهای قرن مشت می‌کوفت و از سویی دیگر فاشیست‌های ایتالیایی و نازی‌های آلمان اعلام حضور می‌کردند. هرچه بود، آفتاب، در جغرافیای ما، یک روز از دل کابوسی برمی‌خاست و روزی دیگر بر شانه‌ی امیدی، فراز می‌شد. جنبش‌ها از پا می‌افتاد و افسانه‌ی نیما در جان شاعر نقش می‌بست. این قرنِ تازه نیز در آمیزه‌ی خوف و رجا سر می‌رسد: یخ‌های قطبی آب می‌شوند و جهان در زمهریرِ سلطه‌ی دروغ، پوپولیسم، فردیت‌گرایی مفرط و ویروس‌های مجازی و حقیقی یخ می‌زند. در این سرما، شاید حکمتِ کلام یاروسلاو سیفرت دری به روزن امیدی بگشاید. آن‌جا که نخست، از امیدهای واهی دست می‌شوییم. می‌نویسد: فریبِ آنان را مخور/ که از پایانِ طاعون خبر می‌دهند:/ تابوت‌های بسیار دیدم/ کز آستانه‌ی تاریک‌ِشان می‌بردند/ که آستانه‌ای یگانه نیست. هنوز تطاول طاعون است/ و پزشکان/ نام‌های گونه‌گون می‌دهند، به بیماری‌ها/ تا مانع